Giới thiệu chung

Đồng hồ Tuabin là một trong những thiết bị quan trọng nhất trong các hệ thống đường ống công nghiệp. Nhờ cấu tạo gồm cánh Tuabin quay theo tốc độ dòng chảy, thiết bị mang đến khả năng đo lưu lượng chính xác và ổn định. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, đồng hồ có thể gặp hiện tượng kẹt cánh, khiến cánh Tuabin không quay hoặc quay rất chậm.

Khi đồng hồ đo lưu lượng Tuabin bị kẹt cánh, toàn bộ hệ thống có thể bị gián đoạn, gây sai số lớn hoặc làm thiết bị ngừng hoạt động. Việc hiểu rõ nguyên nhân và biết cách xử lý đúng kỹ thuật sẽ giúp bạn tránh những rủi ro không đáng có.

Kẹt cánh đồng hồ Tuabin là gì?

Kẹt cánh là hiện tượng khi bánh công tác (rotor) bên trong đồng hồ tuabin không thể quay tự do dưới tác động của dòng chảy. Khi cánh bị kẹt, đồng hồ sẽ:

Không hiển thị lưu lượng
Hiển thị sai số lớn
Gửi tín hiệu không chính xác
Gây thất thoát hoặc sai lệch dữ liệu vận hành

Dấu hiệu này thường xảy ra ở những hệ thống có chất lượng dòng chảy kém, đường ống bẩn hoặc đồng hồ vận hành trong thời gian dài mà không được bảo trì đúng cách.

Nguyên nhân khiến cánh Tuabin bị kẹt

Dị vật lọt vào buồng đo

Dị vật như cặn bẩn, rỉ sét, đá nhỏ, kim loại vụn hoặc bùn có thể xâm nhập vào buồng đo, làm cản trở chuyển động của cánh. Điều này đặc biệt phổ biến ở những hệ thống không có bộ lọc đầu vào hoặc đường ống đã xuống cấp. Khi dị vật mắc vào cánh, lực cản tăng lên khiến cánh không thể quay.

Lắp đặt sai kỹ thuật

Đoạn ống không thẳng, lệch tâm hoặc thiếu chiều dài ống thẳng trước – sau đồng hồ có thể tạo ra dòng chảy xoáy. Dòng xoáy này tác động không đều lên cánh, làm chúng bị rung, bị lệch hoặc kẹt trong quá trình vận hành. Đây là lỗi lắp đặt khá phổ biến, nhất là trong những hệ thống không có kỹ thuật viên chuyên môn.

Cánh Tuabin bị mòn, cong hoặc biến dạng

Sau thời gian dài sử dụng, cánh Tuabin có thể bị ăn mòn, cong vênh hoặc sứt mẻ do tác động của dòng chảy mạnh hoặc tạp chất trong fluid. Khi cánh không còn hình dạng chuẩn, khoảng cách giữa cánh và thành buồng đo bị thay đổi, dẫn đến kẹt cánh hoặc quay không đều.

Trục quay hoặc ổ trục bị mòn hoặc khô dầu

Trục quay là bộ phận hỗ trợ cánh xoay tự do. Khi trục bị bám cặn, rỉ sét hoặc thiếu bôi trơn, lực ma sát tăng lên làm cánh quay nặng hoặc không quay. Đây là nguyên nhân kỹ thuật phổ biến trong các dòng đồng hồ vận hành liên tục mà không bảo trì định kỳ.

Lưu lượng thấp hoặc không ổn định

Nếu dòng chảy quá thấp so với mức tối thiểu mà đồng hồ yêu cầu, cánh sẽ không có đủ lực để quay. Khi cánh quay yếu và bị cặn bẩn bám, việc kẹt cánh xảy ra rất dễ dàng. Ngoài ra, áp suất hoặc lưu lượng dao động liên tục cũng có thể làm cánh rung mạnh và bị kẹt.

Rung lắc hoặc sốc áp trong đường ống

Hệ thống đường ống bị rung, bị va đập hoặc gặp sốc áp có thể làm lệch bộ phận bên trong đồng hồ. Khi cánh bị va vào thành buồng hoặc lệch khỏi trục, hiện tượng kẹt cánh sẽ xảy ra ngay lập tức.

Cách xử lý khi đồng hồ đo lưu lượng Tuabin bị kẹt cánh

Ngừng hệ thống và tháo đồng hồ ra khỏi đường ống

Đầu tiên, bạn cần đóng van 2 đầu để tránh rò rỉ, sau đó xả áp để đảm bảo an toàn khi thao tác. Tháo đồng hồ ra khỏi vị trí lắp đặt và tiến hành mở nắp buồng đo để kiểm tra tình trạng cánh. Việc tháo đồng hồ phải được thực hiện cẩn thận để tránh làm cong hoặc gãy cánh.

Vệ sinh cánh và buồng đo kỹ lưỡng

Dùng bàn chải mềm hoặc khăn lau để vệ sinh các chất bẩn, cặn, rỉ sét bám trên cánh và buồng đo. Nếu phát hiện dị vật, hãy lấy chúng ra ngay. Hạn chế sử dụng hóa chất mạnh có thể làm hỏng vật liệu của cánh hoặc lớp phủ chống ăn mòn.

Kiểm tra trục quay và bôi trơn

Nếu trục quay hoặc ổ trục có dấu hiệu bị mòn, khô dầu hoặc bám cặn, hãy tiến hành làm sạch hoặc bôi trơn bằng dầu chuyên dụng (tùy theo hướng dẫn của nhà sản xuất). Nếu trục bị mòn nghiêm trọng, việc thay mới là cần thiết để đảm bảo độ chính xác khi vận hành.

Kiểm tra lại đường ống và cách lắp đặt

Sau khi xử lý phần cánh, bạn cần kiểm tra lại hệ thống đường ống để đảm bảo đồng hồ hoạt động trong điều kiện ổn định. Hãy đảm bảo:

Có đủ đoạn ống thẳng trước – sau theo tiêu chuẩn
Đường ống không bị lệch tâm
Không có rung lắc hoặc sốc áp

Nếu hệ thống lắp đặt sai kỹ thuật, hãy điều chỉnh lại để dòng chảy vào đồng hồ được ổn định nhất.

Thay thế cánh hoặc bộ đo nếu hư hỏng nặng

Khi cánh đã bị cong, gãy, mòn hoặc biến dạng quá mức, việc phục hồi là rất khó khăn. Lúc này, giải pháp tối ưu là thay thế cánh hoặc cụm đo mới để đảm bảo độ chính xác lâu dài. Nhiều hãng cung cấp bộ phụ kiện thay thế riêng, vì vậy việc sửa chữa khá thuận tiện.

Lắp thêm bộ lọc bảo vệ (Y-strainer hoặc basket filter)

Để tránh cánh bị kẹt do dị vật trong tương lai, bạn nên lắp bộ lọc Y hoặc bộ lọc rổ trước đồng hồ Tuabin. Việc này giúp loại bỏ hầu hết tạp chất lớn trong dòng chảy và giảm nguy cơ sự cố.

Kiểm tra tín hiệu sau khi lắp lại

Sau khi lắp lại đồng hồ vào hệ thống, hãy mở van từ từ để tránh sốc áp. Kiểm tra xem cánh đã quay bình thường hay chưa, và theo dõi tín hiệu hiển thị hoặc tín hiệu xung để đảm bảo đồng hồ hoạt động chính xác.

Cách phòng tránh tình trạng kẹt cánh ở đồng hồ Tuabin

Vệ sinh và bảo trì định kỳ: Thực hiện bảo trì theo khuyến cáo giúp đảm bảo cánh luôn quay nhẹ và ổ trục không bị mòn gây kẹt.
Lắp đặt theo tiêu chuẩn kỹ thuật: Đảm bảo đoạn ống thẳng đầu vào – đầu ra đúng chuẩn và không để đường ống bị rung hoặc lệch.
Lắp bộ lọc đầu vào: Đây là phương pháp hiệu quả nhất để ngăn cặn bẩn làm kẹt cánh.
Theo dõi lưu lượng vận hành: Không để đồng hồ hoạt động ở mức lưu lượng quá thấp hoặc quá cao so với giới hạn thiết kế.
Tránh sốc áp: Mở – đóng van từ từ, sử dụng van giảm áp nếu hệ thống thường xuyên dao động áp lực.

Kết luận

Đồng hồ đo lưu lượng Tuabin bị kẹt cánh là sự cố tuy phổ biến nhưng có thể xử lý dễ dàng nếu bạn hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng đúng phương pháp. Việc vệ sinh định kỳ, lắp đặt chuẩn kỹ thuật và sử dụng bộ lọc bảo vệ sẽ giúp thiết bị hoạt động ổn định và bền bỉ hơn rất nhiều.

Đọc thêm: Những dấu hiệu nhận biết đồng hồ đo lưu lượng Tuabin bị hư hỏng và cách xử lý kịp thời